Rtanj noćni uspon

Rtanj

Gorostasna planina Rtanj završava sa skoro pravilnom kupom Šiljka. „Dižući se sa prelomima, naprasno iznad okoline, on vlada okolinom i izgleda kao njen vođa i znamenje“ – zapisao je Jovan Cvijić, osnivač srpske geografije. Pri vrhu Rtanj je bezvodan, a onda u nižim njegovim delovima izbija voda u jakim vrelima. Šiljak je visok 1565 metara.

Značenje samog imena planine, za koje se veruje da potiče još od pracivilizacije Artanije, koja je naseljavala prostor Rtnja, usadile su u narod verovanje da je Rtanj – lekovita planina. Posebne isceliteljske moći rtanjskog bilja pomažu u bržem zarastanju rana i posekotina, te u prikupljanju životne energije. Najpoznatiji među njima je rtanjski čaj, a simbol te planine je endemična vrsta rtanjska metvica, koja raste samo na tom mestu. Gorostasna trostrana piramida, sa raznovrsnim biljnim i životinjskim svetom, mnogobrojnim prirodnim izvorima i vrelima, na severnim obroncima obrasla je samoniklom jelovom šumom.

U podnožju Rtnja je i park-šuma, jedinstvena u Evropi, sa oko 150 vrsta drveća i šiblja. Na Rtnju preovlađuju mešovite šume jele i bukve, a njihovi posebno zanimljivi stanovnici su veliki plavi leptiri, kratkonogi gušter, vilini konjici, i mnoge vrste ptica. Po pašnjacima i livadama  često je grmlje gloga, divlje ruže, stepskog bademića…Sve je veći broj planinara, koji ga doživljavaju kao pravi izazov bez obzira na doba godine ili vremenske prilike.

O Rtnju kruže neverovatne priče, planina spasenja, planina vanzemaljaca generator energije, mesto koje posećuju čudna bića.

Godine 2012. kada je najavljeno da će biti apokalipsa i smak sveta, Rtanj je postao poznat i van granica Srbije. Veliki broj stranih medija je tada objavio da će planina Rtanj biti jedna od retkih u svetu koju će apokalipsa zaobići. U decembru 2012 veliki broj stranih državljana potražilo je spas od apokalipse u naselju Rtanj i okolnim selima koja se nalaze u podnožju samog Rtnja. Apokalipsa je i te godine izostala, ali je Rtanj postao poznat širom sveta kao mistična „srpska piramida“.

Rtanj su ranijih godina posećivali uglavnom planinari, sakupljači lekovitog bilja i zaljubljenici u lov. Nakon 2012. godine, Rtanj postaje zanimljiv mnogo široj strukturi gostiju, od ljubitelja odmora u domaćoj radinosti do onih koji veruju u teorije zavere i očekuju da na Rtnju vide vanzemalljce i leteće tanjire.

Na „energetskom nalazištu Vrelo“ za koje se veruje da poseduje blagotvorno delovanje prirodnog magnezijuma može se videti sve veći broj  turista koji dolaze da se relaksiraju i „napune baterije“ u organizmu. Pored mnogih verovanja u mistične moći Rtnja, nauka priznaje da na Rtnju postoji anomalija geomagnetnog polja koja se ne može objasniti.

Sokobanja

Banjsko mesto na obali reke Moravce između planina Ozren i Rtanj. Zahvaljujući svojim termo-mineralnim izvorima i pogodnoj klimi, jedno je od najposećenijih banjskih mesta i lečilišta. Banja je korišćena još u antičko vreme, u srednjem veku i za vreme Turaka.

Sokograd – Tvrđava se nalazi na 2 km od centra Banje, smeštena na visokoj steni. Pretpostavlja da je sagrađena u vreme vladavine rimskog cara Justinijana u periodu između I i VI veka i da je služila za odbranu od Avara i Slovena. Ime Sokograda potiče od nekadašnjih „sokolara“, koji se pominju u srednjovekovnim izvorima i koji su umesto drugih dažbina davali „sokolarinu“ (dresirane sokole) i u vreme srednjovekovne države i pod turskom vlašću.

Reka Moravica je dugačka 60,4 kilometara, desna je pritoka južne Morave. Izvor reke se nalazi ispod planine Device, razlivenog je toka i potiče od mnoštva dubinskih izvora. Na samom izvoru postoji kaptaža i voda, s obzirom da je izuzetno čista, koristi se za piće.