Atraktivne destinacije za dnevne pešačke ture iz Beograda nalaze se na samo jedan ili dva sata udaljenosti. Mi predlažemo njih 15!
Prvo da se ukratko podsetimo koji su sve benefiti pešačenja.
Pored toga što ima svrhu istraživanja i uživanja u prirodnim lepotama, pešačenje je najstariji tip vežbanja. U zadnje vreme u našem jeziku se za pešačenje odomaćio izraz hiking. Pešačke ture iz Beograda postaju sve popularniji vid rekreacije koji pruža emocionalno opuštanje, a odlično je i za sticanje kondicije.
Ukoliko živite u urbanim sredinama i svakodnevno se borite sa stresom, beg u prirodu i pešačenje će vam dobro doći.
Čak i kratke pešačke ture imaju veoma pozitivan uticaj na zdravlja, smanjuju anksioznost i nivo stresa. Istraživanja pokazuju da 50 minuta pešačenja u prirodi mnogo više smanjuje nivo stresa u organizmu, nego pešačenje u urbanoj sredini.
Evo naših preporuka za dnevne pešačke ture iz Beograda, koje smo stavili u redosled po najkraćoj udaljenosti od Beograda.
1) Kosmaj
Kosmaj je prelepa šumadijska planina sa grebenom oblika polumeseca i visine od 626 m. Na samo 60 km od Beograda je idealna za beg iz urbane sredine. Pokrivena je uglavnom bukovom i hrastovom šumom sa predivnom stazom za šetanje i vidikovcima na okolne planine Šumadije. Simbol Kosmaja je impresivni spomenik podignut borcima palim u II svetskom ratu.
Pešačka tura na Kosmaju je kružna, nije u potpunosti lagana zbog uspona i spusta.
Kako doći i odakle krenuti na pešačenje?
Najbolje doći do manastira Tresije i ići do spomenika palim borcima Kosmajskog odreda, zatim nastaviti dalje ka vidikovcu Košutica, potom do ostataka srednjevekovnog manastira Kasteljan i nastaviti ka vidikovcu Goli vrh i spomen-kosturnici Beli kamen iz I Svetskog rata. Nakon još pola sata hoda vratićete se na polaznu tačku kod manastira Tresije.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 12 km
Uspon: oko 600 m
Trajanje: 4.5 h
Kategorija: laka
Ljubitelji posleratne arhitekture mogu se diviti atraktivnom, impozantnom spomeniku iz 1971. godine. Spomenik palim borcima Kosmajskog odreda predstavlja skulpturalno-arhitektonsku kompoziciju koja se sastoji iz pet betonskih krakova, visine 30 metara, koji simboliziju slobodarsku i ustaničku iskru. Deo je regionalne kulturne turističke rute pod nazivom Balkan Monumental Trail (BMT) koja bi trebalo da oživi umetnost, dizajn i arhitekturu spomenika iz Drugog svetskog rata, izgrađenih u periodu između 1950-tih i 1990-tih godina širom Zapadnog Balkana. Ova ruta je novi turistički proizvod za međunarodne i posetioce iz regiona koji traže jedinstveno kulturno iskustvo.
Posetu Kosmaju možete upotpuniti posetom pivari Kabinet koja je najpoznatiji proizvođač zanatskog piva u Srbiji.
Ukoliko želite na Kosmaj da idete u grupi, evo naše jednodnevne ture koju organizujemo. Takođe, ukoliko želite možemo za vas da organizujemo privatnu turu na Kosmaju. Molimo da nas kontaktirate putem telefona na +38169655777 ili e-maila na info@explore-serbia.rs ili putem formulara ispod:
Pošaljite zahtev za privatnu turu
2) Nacionalni park Fruška gora
Fruška gora nekada davno je bila usamljeno ostrvo u Panonskom moru. Sada je to prelepa planina sa stogodišnjim šumama hrasta, breze, lipe, blagim padinama, vinogradima i brojnim manastirima. Sa najvišim vrhom Crveni čot na 539 m i grebenom koji se prostire u dužini od 80 km, predstavlja dominantnu kopnenu masu cele Panonske nizije.
Pruža brojne mogućnosti i zanimljive staze za pešačenje, koje su većinom obeležene, od lakih pa do onih zahtevnijih tura.
Ukoliko želite laganije pešačke ture predlažemo sledeće staze:
-
Pešačka staza od manastira Grgeteg do manastira Velika Remeta
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 7 km (u oba pravca)
Ukupni uspon/spust: 200 m
Težina: laka
Trajanje: oko 3 h sa posetom manastira
Nakon pešačke ture, možete otići u obližnji Perkov salaš gde možete uživati u odličnoj hrani u prirodnom ambijentu.
-
Kružna staza Iriški venac – manastir Novo Hopovo – manastir Staro Hopovo – Iriški venac
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 12 km
Ukupni uspon/spust: 350 m
Težina: laka
Trajanje: oko 4.5 h sa pauzama i posetom manastira
-
Kružna staza Andrevlje – Letenka – Andrevlje
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 12 km
Ukupni uspon/spust: 350 m
Težina: laka
Trajanje: oko 4 h
-
Kružna staza Paragovo – Popovica – Popovičko jezero – vidikovac na Novi Sad – Orlovo bojište – dom Orlovo gnezdo – Paragovo
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 9 km
Ukupni uspon/spust: 350 m
Težina: laka
Trajanje: oko 3 h
Za one koji žele malo zahtevnije staze, tu su i one srednje kategorije:
-
Kružna staza Zmajevac – Lazin vir – Vrdnik – Zmajevac
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 15 km
Ukupni uspon/spust: 460 m
Težina: srednje-laka
Trajanje: oko 5 h
-
Pešačka tura od manastira Beočin – Osovlje – Orlove stene – Dolina kestenova – Crveni čot – manastir Beočin
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 16 km
Ukupni uspon/spust: 600 m
Težina: srednja
Trajanje: oko 6 h
Fruška gora je posebno prostranstvo sa brojnim izletištima za ljubitelje pešačenja, planinarenja i biciklizma – sve to možete raditi samostalno, ali možete odabrati i neki od naših osmišljenih programa koje imamo u ponudi.
Za bilo koju stazu da se odlučite, sve ih možete dopuniti posetom nekome od salaša, etno sela u blizini, vinarijama, manastirima ili obilaskom Sremskih Karlovaca i Novog Sada. Zbog svega što ima da ponudi, Fruška gora je idealna destinacija za jednodnevne pešačke ture iz Beograda.
3) Deliblatska peščara
Deliblatska peščara je prava destinacija za vas, ukoliko želite laganije pešačke ture bez mnogo uspona.
Najveća je kontinentalna peščara u Evropi sa oko 35.000 ha i peščanim dinama visine od 70 do 200 metara. Peščane dine čine ovaj prostor neobično lepim.
Deliblatska peščara nalazi se u južnom Banatu. Na njenom severoistočnom obodu se nalaze Zagajička (Zagajska) brda. Poseban i redak prostor sa loptastim bregovima koji predstavlja jedinstveni relikt pra-pejzaža Panonske nizije.
Ukoliko ste ljubitelj pejzažne fotografije, ovde možete naći pravu inspiraciju.
Kako doći i odakle krenuti na pešačenje?
Da biste išli na pešačku turu do Zagajičkih brda, treba doći do sela Grebenac gde počinje kružna pešačka staza.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 15 km
Ukupni uspon/spust: 200 m
Težina: laka
Trajanje: 4.5 h
Preporučujemo da pešačenje Zagajičkim brdima upotpunite posetom Staroj Palanci i tvrđavi Ram. Stara Palanka je malo mesto sa odličnim ribljim restoranima. Do tvrđave Ram može se preći skelom preko Dunava iz Stare Palanke. Ako pak želite da putujete u grupi, preporučujemo našu jednodnevnu turu koju organizujemo u maju i oktobru, kada su prolećne i jesenje boje u punom jeku.
U blizini sela Deliblato kod Kovina nalazi se, edukativni i Školsko-rekreativni centar Čardak, gde se takođe nalaze obeležene pešačke staze. Okružen je šumom i livadama, te je idealno mesto za boravak u prirodi.
Takođe, popularno izletište je Devojački bunar u blizini Alibunara, sa uređenim sportskim terenima, otvorenim bazenom, stazama za šetnju i jedinstvenom crkvom brvnarom u Vojvodini, posvećenoj Ognjenoj Mariji.
4) Rajac (Suvobor)
Pravo mesto za beg od gradske vreve i uživanje u čistom vazduhu i netaknutim planinskim pejzažima koje čovek još uvek nije izmenio izgradnjom hotelskih kompleksa i apartmana.
Rajac je planinski predeo i deo planine Suvobor koji pripada Valjevskim planinama. Istoimeni vrh Rajac se nalazi na 848 m nadmorske visine. Ovaj predeo izuzetnih odlika pripada teritoriji opštine Ljig i jedan je od najpristupačnijih i najlepših za pešačke ture iz Beograda sa koga se pružaju predivni vidici.
Rajac predstavlja pravu zelenu i pitomu oazu sa mnoštvom livada i proplanaka, šuma bukve, hrasta, breze, jasena, cera, a u najvišim predelima i četinara. Brojni su izvori vode, a na livadama Rajca raste i veliki broj lekovitog bilja. Predeo je dobio ime tako što su ga stari putopisci nazvali „rajem na zemlji“.
Šetnja stazama Rajca je zapravo šetnja stazama Kolubarske bitke, za trenutak ćete putovati kroz vreme i vratiti se u period Drugog svetskog rata kada je Rajac bio poprište bitke između Srbije i Austrougarske.
Čika Duškove rajačke staze
Za one malo aktivnije, u dobroj formi predlažemo kružnu pešačku stazu ukupne dužine 44 km sa 14 kontrolnih tačaka. Transverzala je linijska, u obliku nepravilne osmice, najniža tačka je u selu Ba na 350 m nadmorske visine, a najviša na vrhu Suvobora 866 m. Za obilazak je potrebno dva dana.
Ipak, za jednodnevni boravak na Rajcu predlažemo nešto laganiju stazu od Planinarskog doma „Čika – Duško Jovanović“ do vrha Rajca, planinske kuće Dobra voda i vrha Suvobora.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 18 km
Ukupni spust/uspon: oko 500 m
Kategorija: laka, pešači se zemljanim i šumskim putevima, preko livada
Trajanje: oko 6 h sa pauzama
Pored pešačenja, Rajac je jedna od savršenih destinacija za paraglajding. Ako želite da ostvarite davnašnji čovekov san za letenjem, obradujte sebe ili dragu osobu paraglajding tandem letom na Rajcu i uživajte u beskrajnim vidicima iz vazduha.
Ukoliko se odlučite da posetite Rajac tokom leta, onda to obavezno učinite treće sedmice u julu, kada se održava poznata manifestacija „Kosidba na Rajcu“.
Ako ste zainteresovani za kulturno nasleđe ovog kraja, obavezno posetite manastir Vavedenje u podnožju Rajca, gde se nalaze sarkofazi sa moštima Đurađa Brankovića i njegove žene Jerine u narodu poznatije kao „prokleta Jerina“.
5) Klisura reke Gradac
Reka Gradac je smaragdni biser Zapadne Srbije. Često se može čuti da je to najčistija reka u našoj zemlji, a ne samo to, jedna je od najčistijih u Evropi. Izvire ispod planine Povlen i predstavlja vodom najbogatiju pritoku Kolubare.
Specifičnost ove reke je što nakon nekoliko kilometara toka od izvora ponire, pa se opet pojavljuje na površini. Sam kanjon Gradca, usecan vekovima, dug je 23 km i predstavlja pravi raj za sve ljubitelje prirode. Posebno su interesantna vrela ove reke koja se nižu čitavim njenim tokom.
Ovo impozantno remek delo prirode udaljeno je oko 5 km od Valjeva, a putujući Ibarskom magistralom oko 100 km od Beograda. Kroz klisuru reke Gradac prolazi pruga Beograd-Bar.
Gradac nastaje od sastavaka Bukovske reke i Zabave i do ušća u Kolubaru ima dužinu 28 km i ukupan pad 187 metara.
Šta čini klisuru Gradac jednom od najlepših u Srbiji?
Njena najveća vrednost je upravo očuvanost od izgradnje i drugih oblika degradacije. Tu su i lokaliteti velike ambijentalne vrednosti, vidikovci, veliki šumski kompleksi, a živopisni tok Gradca, mir i tišina koji ovde vladaju ostavljaju nezaboravan utisak na svakog posetioca.
Brojne pećine, jame, ponori, vrela, vrtače, bočne pritoke Gradca i bogat živi svet u vodi i van nje dodatno upotpunjuju lepotu predela. U klisuri reke otkriveno je više od 70 pećina, a na samom rečnom toku nalazi se i nekoliko vodenica. Najzanimljivija i najposećenija izletišta i kupališta su Livadica, Ploče, Kriva vrba, Šareno platno.
Pešačka tura kroz klisuru omogućava potpuno uživanje u svoj njenoj lepoti.
Postoji više načina da se pešači kroz klisuru reke Gradac, kao polaznu tačku možete izabrati manastir Ćelije ili konjički klub Degurić. Staza je lagana, pogodna je za početnike u planinarenju, kao i za decu.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 12 km + 3 km (ukoliko se ide do izvora reke)
Ukupni spust/uspon: 300 m
Kategorija: laka, pešači se pored korita reke, šumskom stazom, jednim delom preko livade
Trajanje: oko 5 h sa pauzama
Tokom letnjih meseci, preporučujemo pešačku turu gde se u zadnjem delu staze (oko 5 km) gazi reka do kolena i prelazi sa obale na obalu. Time ćete videti najlepši deo ove fascinantne reke.
Komplementarnu celinu sa klisurom čini manastir Ćelije, zadužbina kralja Dragutina Nemanjića, iz 13. veka. Takođe, ovaj manastir je bio dom čuvenom duhovniku, mudracu i iscelitelju, Avi Justinu Popoviću, kome veliki broj namernika i danas dolazi da poseti mošti.
Ništa manje nije vredan manastir Lelić i takođe se može posetiti tokom šetnje. Zadužbina je čuvenog duhovnika, vladike Nikolaja Velimirovića. To je prelepa crkva sagrađena u moravskom stilu, kombinovanjem kamena, cigle i sige, što posebno doprinosi njenom šarmu.
6) Homoljske planine
Na manje od 2 h vožnje od Beograda možete doći do Homoljskih planina. Homolje – ekološka oaza sa nedirnutom prirodom, brojnim vodenicama, zanimljivim pećinama, legendama, mitovima i običajima, pravi je biser Istočne Srbije. Pruža brojne mogućnosti i za izazovne pešačke ture iz Beograda.
Kroz ovu planinsku oblast u severoistočnoj Srbiji, protiče reka Mlava. Izvire u Žagubici i u delu svoga toka obrazuje čuvenu Gornjačku klisuru. Klisura je dobila ime po svežem vetru Gornjaku, koji se iz kotline okružene planinama probija uz reku.
Postoje brojne pešačke staze na Homolju, od onih lakih, do srednjih i srednje-teških.
-
Jako interesantna staza počinje od manastira Gornjak.
Manastir leži na manjem, proširenom platou Mlave u Gornjačkoj klisuri. Prislonjen je uz kamene litice Jaževca ispod koga promiče brza i bistra Mlava. Zadužbina je srpskog kneza Lazara iz XIV veka.
Pešačka staza vodi do vrhova Mali (732 m) i Veliki Vukan (825 m) šumskim putem, a delom kroz livade i ponovo šumskim putem do grebena i ovih stenovitih vrhova.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 13 km
Uspon: oko 650 m
Trajanje: 6 h
Kategorija: srednje-laka
Nakon ove ture, preporuka je da obiđete selo Bistrica. Selo je dobilo ime po istoimenoj reci koja je jedinstvena u Srbiji po broju izgrađenih i sačuvanih vodenica, starih više od dva veka. Na ovoj reci ima osam vodenica i sve su u funkciji. I danas se kukuruz i pšenica melju onako kako se to radilo nekada, pre 100 i 200 godina. Možete šetati i uživati uz zaboravljene zvuke kloparanja i vode koja pršti.
-
Još jedna atraktivna pešačka ruta je u istočnom delu Homoljske kotline gde se nalazi i nestvarno lepa visoravan Zdravča.
Na stazu možete ići od sela Selište do koga se dolazi putem Petrovac – Žagubica. Prolazi blizu vrhova Kupova Glava (923 m), Čoka Njamci (856 m), Čoka Korugu (903 m) i Zdravča (897 m). Sa samog vrha Zdravča pruža se fenomenalan pogled.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 19 km
Uspon: oko 600 m
Kategorija: srednja
Trajanje: 7 h – 8 h
-
Interesantne atrakacije koje možete obići u severoistočnim obroncima Homolja, u blizini Kučeva su pećine Ceremošnja i Ravništarka. Od jedne do druge pećine moguće je ići pešačkom stazom preko planinskog vrha Veliki Štubej.
Ceremošnja je bogata pećinskim nakitom, stalaktitima, stalagmitima, pećinskim stubovima, poput stuba „Na večnoj straži” koji je prepoznatljiv znak Ceremošnje. U njoj su pronađeni ostaci medveda koji je živeo pre oko sto hiljada godina.
Pećina Ravništarka je proglašena za Spomenik prirode i spada u red velikih pećina u Srbiji. Dužina turističke staze kroz pećinu iznosi 560 metara. Kroz Ravništarku protiče potok Ponorac, a vrlo je bogata tavaničnim i zidnim nakitom. Ravništarka ima samo jednu pećinsku dvoranu – ’’Crni dvorac’’. Pečat Ravništarki daje njen glavni kanal, koji liči na gigantski tunel, bogato ukrašen najraznovrsnijim pećinskim nakitom.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 14 km
Trajanje: 4 h
Kategorija: laka
Uspon: oko 650 m
Staza je bogata prelepim vidicima na ravno Pomoravlje, talasastu Šumadiju i strme obronke Južnih Karpata u susednoj Rumuniji.
7) Ovčarsko-kablarska klisura
U centralnom delu Srbije, tamo gde je Zapadna Morava svojim tokom prosekla stene Ovčara i Kablara, nalazi se jedna od naših najlepših klisura. Predstavlja zaštićeno prirodno područje sa oko 150 vrsta ptica, 30 vrsta riba i više od 600 biljnih vrsta. Odlikuje se strmim, visokim krečnjačkim stranama sa nekoliko pećina. Klisura je uklesana između 985 metara visoke planine Ovčar na jugu i 889 metara visokog Kablara na severu, po čemu je dobila svoje ime.
Izgradnjom novog autoputa, iz Beograda do nje se stiže za manje od 2 h vožnje.
Ovčarsko-kablarska klisura pruža brojne mogućnosti za pešačenje tj. planinarenje. Staze su dobro obeležene planinarskom markacijom (crveni krug sa belom tačkom unutar njega).
U tabeli ispod možete videti nazive, brojeve staza i ostale detalje, a pregled mapa sa rutama možete videti ovde.
Takođe, putem mobilnog telefona sa Play prodavnice možete preuzeti aplikaciju Turističke organizacije Čačak gde ćete imati prikaz svih planinarskih staza.
Staze su različitog stepena težine i dužine, ali sve pružaju užitak u pogledima na predele klisure. Sa vidikovca sa vrha Kablara i Ovčara pruža se fenomenalan pogled na meandre Zapadne Morave.
Ukoliko volite i druge aktivnosti, osim pešačenja, u Ovčarsko-kablarskoj klisuri možete ići na via ferrratu Kablar ili uživati u vožnji kajaka.
Pored prirodnih lepota, ovde je skriveno mnoštvo manastira, crkava i kapelica nadaleko poznati kao Ovčarskokablarski manastiri ili „Mala srpska Sveta Gora”.
8) Divčibare (Maljen)
Još jedna atraktivna destinacija za pešačenje jesu Divčibare, visoravan na planini Maljen na 110 km udaljenosti od Beograda, na nadmorskoj visini od oko 1000 m sa prijatnom i blagom klimom i sa nekoliko prirodnih rezervata.
Cvetne livade koje krasi beli narcis, bogat biljni i životinjski svet, obilje izvora i tekućih voda, šume četinara, posebno bora – čine Divčibare atraktivnim i zimi i leti.
Smeštaj na Divčibarama je veoma raznovrsan i možete ga pronaći u brojnim selima ovih krajeva.
Pešačke staze su dobro označene, a mi preporučujemo kružnu stazu u dužini od oko 15 km, gde se ide i do najvišeg vrha Maljena, Kraljev sto na 1104 m.
Od centra, staza vodi do Crnog vrha (1098 m), vrha Velika Pleća (1050 m), zatim do vrha Kraljev sto, potom do Stražare (1050 m), Golubca (1056 m) i ponovo do centra.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 18 km
Uspon: oko 800 m
Kategorija: srednja
Trajanje: 6 h
Uživaćete u pogledima na okolne Valjevske planine, na Rajac i Ravnu goru. Sa brojnih vidikovaca pruža se predivan pogled i na šumadijske planine sve do Kopaonika, na Sokolske planine, Zlatibor, Taru, Goliju i Durmitor.
Prirodni rezervati na Divčibarama su stara šuma na Velikoj pleći, Vražji vir na reci Crna Kamenica i kanjon Crne Reke. Posebno zanimljiv je 20 metara visok vodopad Skakalo na reci Manastirici.
Pešačenje na Divčibarama možete upotpuniti posetom Valjevu.
9) Tometino polje (Maljen)
Predeo nestvarne lepote u podnožju Maljena, tokom jeseni prekriven žutim travkama, podseća na preriju i potpuno odudara od susednih, šumovitih Divčibara. Tometino polje je istoimeni naziv za visoravan i naselje, a nalazi se u opštini Požega u Zlatiborskom okrugu.
Udaljeno je od Beograda oko 125 km, na 2,5 h vožnje putem koji vodi preko Lajkovca, Mionice i Divčibara. Ovaj bajkovit predeo na nadmorskoj visini od 750 m predstavlja pravu prirodnu oazu sa koje se pružaju prelepi vidici na okolne travnate padine, meandre reke Kamenice. Reka Kamenica nastaje u Tometinom polju, na južnim padinama Divčibara od Bele i Crne Kamenice i uliva se u Zapadnu Moravu uzvodno od Čačka.
Ispod Tometinog polja je ušće Kozlice u Kamenicu. Maljensku pitominu ovde zamenjuju stenovite litice oko uzvišenja Vlašić (716m) ispod kojih Kozlica, a potom i Kamenica, formiraju neočekivano široke meandre kao nožem usečene u planinu. Ovaj prostor je među planinarima često nazvan “Orlovo gnezdo”.
Na kraju asfaltnog puta koji vodi do Tometinog polja, počinje avantura:
Prva „stanica“ je vrh Golo brdo (710 m), sa njega se pruža pogled na Divčibare i Subjel. Od početka staze do ovog vrha potrebno je oko pola sata hoda.
Tokom čitavog puta nižu se atraktivni predeli, sa prelepim vidicima, a najimpresivniji je vidikovac Klik. Odavde se kao na dlanu vide meandri reke Kamenice i „Orlovo gnezdo“. Nasuprot Kliku nalazi se Vlašić, najviši vrh ovog kraja. Teren je pregledan i nije teško doći do Vlašića, potrebno je svega sat vremena hoda od vidikovca Klik.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 12 km
Ukupni spust/uspon: 400 m
Kategorija: laka, pešači se po travnatim predelima
Trajanje: oko 5 h sa pauzama
Lepota Tometinog polja nudi za svakoga po nešto: reka, planina, dolina, uklješteni meandri, šume, livade i pašnjaci. Jedinstvo sa prirodom ispunjava dušu i vraća osećaj slobode.
Mesto je idealno za aktivan odmor i dnevne pešačke ture iz Beograda. Osim migratornih puteva ptica, ovde se ukršta oko 52 km pešačkih staza i 30 km onih namenjenih biciklistima. Staze su prilagođene ne samo planinarima, već i ostalim ljubiteljima prirode.
10) Povlen – najviša valjevska planina
Svojom visinom, lepotom i netaknutom prirodom u Valjevskim planinama posebno se ističe Povlen. Čine ga više vrhova gde je najviši Mali Povlen sa 1347 m, zatim Srednji Povlen 1301 m i Veliki Povlen 1271 m. Panonsko more koje je postojalo na prostoru današnje Vojvodine, zapljuskivalo je i padine Povlena. Guste šume i duboki rečni kanjoni glavna su obeležja ove planine smeštene na oko 30 km jugozapadno od Valjeva.
Na Povlenu izviru reke Trešnjica, Sušica, Gradac, Rogačica, Skrapež. Njegovim severnim rubom prolazi reka Jablanica, a Drina ivicom najjužnijih pobrđa. Kanjon Trešnjice je prirodno dobro od izuzetnog značaja, stavljeno pod zaštitu radi očuvanja populacije beloglavog supa – cara visine i čistača prirode. U kanjonu Trešnjice svakog proleća dešava se i prirodni mrest ribe mladice koja se naziva „drinske lepotica“ ili „kraljica Drine“, a pripada porodici pastrmki.
Planina ima mnogo pešačkih staza, svaka predstavlja priču za sebe i omogućava kretanje kroz netaknute predele, a pejzaži su najlepši u jesen kada se zlatno-žute nijasne stapaju sa plavetnilom neba iznad Povlena.
Odakle krenuti na pešačenje i uspon do tri vrha Povlena?
- Pešačka staza kreće u blizini planinarskog doma na Povlenu. Početak staze ide kroz šumu i relativno je strm, vodi do vrha Veliki Povlen na 1271 m. Zatim se grebenom nastavlja do Srednjeg Povlena na 1301 m.
Preplaviće vas osećaj zadovoljstva i ponosa nakon što se popnete na sva tri vrha, uz pogled od koga zastaje dah.
- Nakon toga sledi spust i uspon na najviši vrh Povlena, Mali Povlen na 1347 m. Uspon je strm, ali kratak. Povratak na početnu tačku pešačke staze ide podnožjem vrhova i završava se kod planinarskog doma.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 10 km
Ukupni spust/uspon: 650 m
Kategorija: srednje–laka
Trajanje: oko 5 h sa pauzama
Obilazak Taorskih vrela u podnožju Povlena u selu Donji Taor upotpuniće vaš utisak o ovoj valjevskoj planini. Iz pećinskog otvora izbija vrelo, a voda se sliva preko nataloženih bigrenih naslaga i formiraju se slapovi.
U ovoj avanturi uspona na vrhove Povlena, ne treba zaobići Valjevo, grad bogatog kulturno-istorijskog nasleđa, sa ambijentalnom celinom Tešnjar i restoranima koji odišu tradicijom.
11) Borački krš
Destinacija koja će vas prijatno iznenaditi. Borački krš jedinstveni geološki fenomen, proglašen je za spomenik prirode, nalazi se u šumadijskom selu Borač, na teritoriji opštine Knić. Obuhvata deo Rudničko–kotleničke oblasti između Rudničkih, Kotleničkih i Gledićkih planina.
Predstavlja redak oblik reljefa – uzvišenje koje je deo ugašenog vulkana starosti od oko 20 miliona godina. Čine ga stene velike čvrstine i postojanosti.
Potrebno je oko 2 h vožnje iz Beograda da bi se stiglo do ove atraktivne destinacije.
Sa vrha koji je na 515 m se pruža fantastičan pogled na Šumadiju, Gružansko jezero i selo Borač.
Da biste se popeli do vrha, ide se stazom koja nije zahtevna, laka je i za sve uzraste. Dužine je oko 4 km, uspona oko 300 m i svi je mogu preći. Staza počinje u blizini crkve Svetih Arhanđela u selu Borač.
Na samom vrhu postoji i staza za one hrabrije koja nosi naziv Perina staza. Vodi jednim delom grebena i podrazumava ispenjavanje i spuštanje niz stene. Staza je kratka, ali atraktivna.
Tokom srednjeg veka, Borački krš je bio važno utvrđenje i na njemu je postojao grad Borač, strateški postavljen na najboljem mestu u ovom delu Šumadije sa čijih se kula videla cela dolina Gruže. Crkva Svetih Arhanđela u Borču, zajedno sa Srednjevkovnim gradom Borač i starim grobljem u Borču predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja. Podignuta je 1359. godine u doba slavne dinastije Nemanjića. Mnogobrojne legende i narodna predanja vezana su za njenu prošlost. Po jednom predanju, u nju su svratili i u njoj se pričestili pre odlaska na Kosovski boj knez Lazar i kneginja Milica.
Pre ili nakon pešačenja na Boračkom kršu, možete obići Topolu i Oplenac, Aranđelovac.
12) Cer
Posetite istorijsko područje na kome je stvarana slavna istorija Srbije!
Planina Cer je smeštena u severozapadnoj Srbiji, oko 100 km jugozapadno od Beograda i 35 km od Šapca. Najviši vrh je na 687 m, a sa obronaka planine pruža se pogled na mačvansku ravnicu do Save i Drine i blago zatalasanu Pocerinu. Planina je dobila je ime po brojnim stablima drveta cer, prilično je šumovita, nije naseljena. Cer je bogat listopadnim drvećem i niskim rastinjem, kao i borovnicama, šumskim jagodama, pečurkama i lekovitim biljem.
Idealna je destinacija za svakoga kome treba beg od svakodnevne gradske kolotečine. Njegova prijatana klima, pejzaži koji opuštaju, dobri i sadržajni vidikovci su dobri za osveženje duha. Kažu da je kretanje lek, a kako je planina Cer idealna za šetnju nije ni čudo što baš nju preporučuju da nam izleči dušu.
Uspon na Cer nije zahtevan, osim za rekreativno planinarenje, ova planina je pogodna i za biciklizam. Ova planina ima bogatu floru koja daje dodatni ugođaj tokom šetnje.
Za početak pešačenja, najbolje doći do planinarskog doma „Lipove vode“, odakle možete krenuti na kružnu pešačku stazu, koja vodi do manastira Radovašnica, preko Kosaninog grada, Krstova, Šančina. Na kraju se mogu obići ostaci rimskog utvrđenja Trojanov grad, kao i crkva Crkva Sv. Jovana Šangajskog, spomen – crkva palim srpskim junacima u Cerskoj bici.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 15 km
Ukupni spust/uspon: 500 m
Kategorija: laka
Trajanje: oko 5 h sa pauzama
Prirodne lepote Cera dopunjuju se sa antropogenim vrednostima i slavnom istorijom ovog prostora.
- Na Ceru je neizostavno posetiti Spomen kompleks Cerskim junacima na Tekerišu.
- Sa ove planine potiče legenda o caru Trojanu i njegovih pet kćeri, Kosani, Koviljki, Vidi i Soki, po njima su gradovi i dobili imena Soko-grad, Koviljača, Vidin grad i Kosanin grad (na Ceru). Petoj kćeri ime je bilo Draga.
- Ostaci vojnog utvrđenja Trojanov grad iz 3. veka pre n.e, svedoče o vladavini moćne Rimske imperije.
- Arheološki lokalitet Konjuša potiče iz ranovizantijskog perioda, 5. i 6. vek.
- Prema legendi iz ovih krajeva, iz sela Miloševa potiče Miloš Obilić, za koga narod veruje da je sagradio manastir Čokešinu.
- Na Ceru postoje još dva značajna manastira: Radovašnica i Petkovica.
Cer je poznat najviše po čuvenoj bici u Prvom svetskom ratu, u avgustu 1914.godine. Nakon pobede oslobođen je Šabac, čime je austrougarska vojska definitivno napustila Srbiju. Planina Cer predstavlja pravi turistički adut severozapadne Srbije i može vas iznenaditi na više načina.
13) Nacionalni park Djerdap
Nacionalni park Djerdap leži u istočnoj Srbiji, na granici sa Rumunijom. Veličanstvena Djerdapska klisura poznata je kao i Gvozdena vrata. Najveća je rečna probojnica u Evropi, nastala tamo gde je moćni Dunav probio Karpatske planine u dužini od 90 kilometara.
Čine je četiri klisure: Golubačka, Gospođin vir – čije je turističko središte Lepenski Vir, Kazan (najveća rečna dubina 90 m) i Sipska, i tri kotline: Ljupkovska, Donjomilanovačka i Oršavska. Ovde u Djerdapu Dunav je najdublji 90 m, najuži 140 m, ali i najširi, skoro 7 km kod Golupca.
Nacionalni park Djerdap je najveći u Srbiji. Pravi je raj za avanturiste, ljubitelje prirode, ribolovce i lovce. Ovim zaštićenim prostorom obuhvaćeno je čak deset rezervata prirode, deset celina raznovrsnog nasleđa prirode, istorije i lepote, kakvu sa sobom nose velike reke.
Kada odete na pešačenje u Djerdapu, budite spremni na fenomenalne poglede na spektakularnu klisuru i moćni Dunav. Pešačke ture iz Beograda na Djerdapu možete upotpuniti obilascima značajnih kulturno-istorijskih spomenika, kao što su tvrđava Golubac, nalazište Lepenski vir.
U nacionalnom parku Djerdap možete ići na brojne pešačke staze. U zavisnosti od početne tačke koju izaberete, biće vam potrebno od 2 h do 3 h vožnje iz Beograda.
Pešačke staze su označene, ali toplo preporučujemo da pođete sa vodičem i da se obratite kancelariji nacionalnog parka Đerdap kako biste najavili vašu posetu, a gde takođe možete pronaći i opise nekih pešačkih staza.
Nacionalni park Đerdap takođe je deo E4 evropske pešačke rute.
Laka pešačka staza koju preporučujemo je do vidikovca Kovilovo
Nakon 2 h i 20 min vožnje iz Beograda, pre Donjeg Milanovca, treba skrenuti ka putu koji vodi ka Majdanpeku. Prolazi se pored Kapetan Mišinog brega.
Staza jednim delom ide asfaltnim putem od Kapetan Mišinog brega, a zatim nastavlja dalje kroz živopisan krajolik. Stiže se do Kovilova, prostrane livade sa koje se pruža predivan vidik na Donjemilanovačku kotlinu, Lepenski vir, potopljeno Porečko ostrvo, Donji Milanovac, Golubiinje i rumunsku stranu Đerdapa. Kovilovo je na 358 m, drugi naziv je Golo brdo.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 4 km
Trajanje: 2 h
Kategorija: laka
Uspon: oko 200 m
Srednje zahtevne pešačke ture u Djerdapu koje preporučujemo su:
-
Vidikovac Sokolovac, kanjon Boljetinske reke
Pešačka tura je srednje težine, u trajanju od oko 6 h.
Pešačenje podrazumeva izlazak na vidikovac Sokolovac (683 m), od ušća reke Pesače u Dunav, prelazak preko grebena Čoka Njalta i spust do atraktivnog kanjona Boljetinske reke. Staza je dužine od 18 km sa oko 800 m uspona.
Uživaćete u fantastičnim pogledima na klisuru Gospođin vir, vrhu Šomrda i rumunski park prirode Portile de fier, sa druge strane Dunava.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 18 km
Trajanje: 6 h
Kategorija: srednja
Uspon: oko 800 m
-
Pešačenje na planini Miroč do vrhova/ rezervata prirode Mali i Veliki Štrbac
Da biste došli do Miroča, potrebno je oko 3 h vožnje iz Beograda. Idete autoputem ka Požarevcu i isključujete se ka Velikom Gradištu. Đerdapskom magistralom prolazite pored Golubca, zatim Donjeg Milanovca i Golubinja. Nakon prolaska kroz Tunel broj 4, sa desne strane puta se nalazi česma sa parkingom odakle kreće pešačka staza ka Miroču.
Planinu Miroč čine planinski vrhovi Štrbac, kao najviši vrh od 767 m koji se uzdiže iznad najužeg dela Dunava u Evropi. Planina Miroč je jedna od najbogatijih planina u Srbiji po broju pećina, uvala i vrtača, kao i drugih speleo objekata.
Staza vodi šumskim putem, a pri vrhu Mali Štrbac na 626 m je stenovita. Počinje sa mesta zvanog Pecka bara na 89 m nadmorske visine i kreće šumski put za Ploče, krečnjačku zaravan pod Velikim Štrpcem.
Na Pločama se nalaze tri vidikovca na nadmorskoj visini 355 m gde se pruža jedinstven pogled na Dunav i virove najlepše klisure Kazan. Nalaze se na oko 3.5 km udaljenosti od početne tačke.
Đerdap, vidikovac Ploče
Pešačenje se nakon toga nastavlja ka vrhovima Mali i Veliki Štrbac.
Staza obiluje prelepim vidicima ka Dunavu i rumunskoj strani Đerdapa, gde se vidi uklesana u stenu skulptura poslednjeg dačanskog kralja – Decebala Rexa, zatim manastir Mrakonija.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 16 km
Trajanje: 6 h
Kategorija: srednja
Uspon: oko 800 m
14) Nacionalni park kanjon Nere i Beušnice (Rumunija)
U susednoj Rumuniji u blizini granice sa Srbijom se nalazi Nacionalni park kanjon reke Nere i Beušnice (Cheile Nerei – Beușnița). Jedno je od najlepših mesta u Rumuniji i savršena destinacija za jednodnevne pešačke ture iz Beograda, ako tražite laku šetnju u netaknutoj prirodi. Udaljen od drugih popularnih destinacija, u nacionalnom parku je očuvan biodiverzitet. Najduža je klisura Rumunije i karakterišu je jedinstvena kraška plava jezera i vodopadi.
Nalazi se u južnom delu Aninskih planina na samo 2.5 h od Beograda, na nekih 30-ak kilometara udaljenosti od graničnog prelaza Kaluđerovo.
Ukoliko želite da ovaj predeo nestvarne lepote posetite samostalno, početna tačka odakle se kreće na pešačenje je rampa ispred ulaza u nacionalni park. Pešačka tura nije zahtevna, jer nema većih uspona na stazi. Dužine je oko 16 km.
Na pešačkoj turi ćete videti blistavi pejzaž sa klisurama, pećinama, vodopadima i retkim jezerima. Najpoznatije prirodne atrakcije su: jezero Begovo oko (Ochiul Beiului), vodopadi Beušnice, vodopad La Vaioaga i Djavolje jezero.
Vodopad La Vaioaga (Cascada La Văioaga) prvi je na toku kome se možete diviti u nacionalnom parku. Lako je dostupani, nalazi se na oko 3 km od ulaza u nacionalni park.
Begovo oko (Ochiul Beiului) je najpopularnija atrakcija tokom cele godine. Dubine je samo 3 m, vodu dobija od kraškog izvora. Tirkizno plava boja se nikada ne menja i jezero nikada ne mrzne. Ime je dobilo po lokalnoj legendi, po tragičnoj ljubavnoj priči. Legenda kaže da se sin jednog turskog bega zagledao u lepu rumunsku pastiricu. Od tuge za ženom koju nije mogao da ima, mladi beg je prolio reku suza i isplakao svoje oči. Od suza je nastalo jezero u boji njegovih plavih očiju, a od očiju mlade pastirice reka Beušnica.
Druga legenda kaže da za vreme Sânziană – tokom letnjeg slavlja u Rumuniji, vile se okupljaju oko jezera gde plešu i kupaju se. One su takođe omađijale ljude svojim šarmom.
Jezero je udaljeno samo 30 minuta hoda od mesta Podu Bei.
Vodopadi Beušnice (Cascada Beușnița) – nalaze se na manje od pola sata od jezera Begovo oko. Predstavljaju niz malih vodopada koji vode do najimpresivnijeg, visine 5 m, prekrivenog mahovinom i lišajima.
Djavolje jezero – tirkizne boje, dubine 12 m koje je nastalo nakon urušavanja svoda pećine. Dobilo je ime po legendi, odnosno đavolu koji se utopio u mračnim vodama pećine.
Ako pak želite da na ovu turu idete sa organizovanom grupom, u tom slučaju staza je dužine oko 20 km. Završni deo staze tada vodi do sela Sasca Romana, prolazi kroz stenovite tunele pored reke Nere. Neposredno pred selo, prolazi se preko drvenog visećeg mosta.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 21 km
Uspon/spust: 150 m
Trajanje: oko 7 h
Kategorija: laka
15) Rtanj
Poslednja, ali ne i najmanje važna je planina Rtanj. Mistična planina sa gorostasnom trostranom piramidom jedinstvenog, gotovo pravilnog oblika, jedna je od omiljenih destinacija za planinarenje.
Potrebno je oko 2.5 h vožnje od Beograda da biste došli do Rtnja. Nalazi se na oko 200 km jugoistočno od Beograda u blizini mesta Boljevac.
Bez obzira na doba godine ili vremenske prilike, Rtanj uvek privlači veliki broj planinara. Pripada karpatsko-balkanskim planinama. Na njegov vrh Šiljak na 1565 m se može popeti sa južne i severne strane planine. Obe staze su jako dobro markirane.
Uspon severnom stranom je zahtevniji jer se savladava veća visinska razlika, ali je staza lepša i interesantija. Do vrha jednim delom ide kroz prelepu četinarsku šumu. Sa vrha se pruža fenomenalan pogled na okolne planine. Ukoliko je dobra vidljivost, na severu može se videti Avala kod Beograda, a na jugu Stara planina i Šar planina.
-
Početna tačka odakle se kreće na uspon severnom stranom do vrha je kamenolom Mirovo.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 15 km
Uspon: oko 1200 m
Spust: 970 m
Trajanje: oko 8 h
Kategorija: srednje-teška
-
Uspon južnom stranom je manje zahtevan. Početna tačka odakle se kreće na uspon južnom stranom do vrha je naselje Rtanj. Sa vrha Šiljak se vraća nazad na polaznu tačku istom stazom.
Podaci o pešačkoj stazi:
Dužina: 14.5 km
Uspon/spust: 970 m
Trajanje: oko 7 h
Kategorija: srednja
Zbog dužine pešačenja i ukoliko idete na jednodnevno planinarenje na Rtanj, potrebno je krenuti iz Beograda što ranije.
Jedinstveni doživljaj uspona na vrh Šiljak, predstavlja i noćni uspon na Rtanj gde se sačeka izlazak sunca. Prizor je zaista veličanstven. Ukoliko želite možete ići na noćni uspon sa organizovanom grupom. Takvu turu najčešće organizijemo u kasnim prolećnim i ranim letnjim mesecima.
Nakon silaska sa vrha dan se može iskoristiti za obilazak i relaksaciju u Sokobanji ili na izvorištu reke Grze.
Po čemu je još Rtanj jedinstvena planina Srbije?
Značenje samog imena planine, za koje se veruje da potiče još od pracivilizacije Artanije, koja je naseljavala prostor Rtnja, usadile su u narod verovanje da je Rtanj – lekovita planina.
Posebne isceliteljske moći rtanjskog bilja pomažu u bržem zarastanju rana i posekotina, te u prikupljanju životne energije. Najpoznatiji među njima je rtanjski čaj (Satureja montana). Simbol planine je i endemična vrsta, rtanjska metvica, koja raste samo na tom mestu.
Rtanj je 2018. godine proglašen Specijalnim rezervatom prirode od strane države zbog endemične i reliktne flore i faune kao i specifičnog oblika i sastava reljefa.
U podnožju Rtnja je i park-šuma, jedinstvena u Evropi, sa oko 150 vrsta drveća i šiblja. Na Rtnju preovlađuju mešovite šume jele i bukve, a njihovi posebno zanimljivi stanovnici su veliki plavi leptiri, kratkonogi gušter, vilini konjici, i mnoge vrste ptica. Po pašnjacima i livadama često je grmlje gloga, divlje ruže, stepskog bademića…
O Rtnju kruže neverovatne priče – da je planina spasenja, planina vanzemaljaca, generator energije, mesto koje posećuju čudna bića.
Godine 2012. kada je najavljeno da će biti apokalipsa i smak sveta, Rtanj je postao poznat i van granica Srbije. Veliki broj stranih medija je tada objavio da će planina Rtanj biti jedna od retkih u svetu koju će apokalipsa zaobići. U decembru 2012. veliki broj stranih državljana potražilo je spas od apokalipse u naselju Rtanj i okolnim selima. Apokalipsa je i te godine izostala, ali je Rtanj postao poznat širom sveta kao mistična „srpska piramida“.
Rtanj su ranijih godina posećivali uglavnom planinari, sakupljači lekovitog bilja i zaljubljenici u lov. Nakon 2012. godine, Rtanj postaje zanimljiv mnogo široj strukturi gostiju. Posećuju ga ljubitelji odmora u domaćoj radinosti, čak i oni koji veruju u teorije zavere i očekuju da na Rtnju vide vanzemalljce i leteće tanjire.
Na „energetskom nalazištu Vrelo“ za koje se veruje da poseduje blagotvorno delovanje prirodnog magnezijuma može se videti sve veći broj turista koji dolaze da se relaksiraju i „napune baterije“ u organizmu. Pored mnogih verovanja u mistične moći Rtnja, nauka priznaje da na Rtnju postoji anomalija geomagnetnog polja koja se ne može objasniti.
Nadamo se da smo vam pomogli da izaberete i isplanirate vaše pešačke ture iz Beograda. Ukoliko vas zanimaju i druge destinacije za pešačenje u Srbiji, pretražite i izaberite neku od naših pažljivo osmišljenih tura.
Pešačite što više, jer je to najjednostavniji, a najefektivniji način održavanja i poboljšavanja vašeg zdravlja! 🙂
Na mapi ispod možete pronaći sve ove destinacije za dnevne pešačke ture iz Beograda.
Komentari